ใบความรู้

ใบความรู้เรื่องภูมิภาคของโลกกับพัฒนาการทางประวัติศาสตร์

     ดินแดนในภูมิภาคต่างๆ ของโลกมีประวัติความเป็นมาและพัฒนาการที่แตกต่างกันไป ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขทางภูมิศาสตร์และประวัติศาสตร์ ตลอดจนพัฒนาการด้านต่างๆ ทั้งด้านการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ สังคม และศิลปวัฒนธรรมในแต่ละแห่ง การเรียนรู้ภูมิหลังและพัฒนาการด้านต่างๆ ในแต่ละภูมิภาคของโลก จะทำให้เกิดความรู้ความเข้าใจในความสืบเนื่องของอารยธรรมจากอดีตถึงปัจจุบันได้กระจ่างชัดมากยิ่งขึ้น

๑. ทวีปยุโรป

ทวีปยุโรปเป็นทวีปที่มีขนาดเล็กเป็นอันดับ ๒ ของโลกรองจากทวีปออสเตรเลียและโอเชียเนียมีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ ๑๐,๕๒๕,๐๐๐ ตารางกิโลเมตร และดินแดนทางด้านตะวันออกติดต่อเป็นผืนเดียวกับทิศตะวันตกของทวีปเอเชีย จึงเรียกทวีปทั้งสองรวมกันว่า ยูเรเซีย {Eurasia} โดยมีเทือกเขาคู่รัก {Urals} และเทือกเขาคอเคซัส {Caucasus} เป็นแนวแบ่งเขต

ปัจจุบันทวีปยุโรป ประกอบด้วย ประเทศ รัฐ และนครอิสระกว่า ๔๐ แห่ง มีประชากรประมาณ ๗๓๐ ล้านคน โดยมีสหพันธรัฐรัสเซียเป็นประเทศที่ใหญ่ที่สุด และนครรัฐวาติกัน (Vatican City State) ซึ่งมีสันตะปาปาเป็นองค์ประมุข เป็นนครอิสระที่เล็กที่สุด

๑.๑ ที่ตั้งและสภาพภูมิศาสตร์ที่มีผลต่อพัฒนาการของทวีป

ทวีปยุโรปตั้งอยู่ในซีกโลกเหนือ ระหว่างละติจูดที่ ๓๕-๗๐ องศาเหนือ และลองจิจูดที่ ๙ องศาตะวันตก-๖๖ องศาตะวันออก ประกอบด้วย ที่ราบลุ่ม ที่ราบสูง เทือกเขา และมีคาบสมุทรจำนวนมากทางตอนใต้ ได้แก่ คาบสมุทรบอลข่าน อิตาลี และไอบีเรีย ซึ่งทอดตัวสู่ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ส่วนทางตอนเหนือ ได้แก่ คาบสมุทรจัตแลนด์ ที่แบ่งแยกทะเลเหนือจากทะเลบอลติก เหนือสุด ได้แก่ คาบสมุทรแกนดิเนเวียและคาบสมุทรโคลา ดังนั้น ทวีปยุโรปจึงได้ชื่อว่าเป็น ดินแดนแห่งคาบสมุทรของคาบสมุทร (A peninsula of peninsulas)

ประเทศในทวีปยุโรปส่วนใหญ่มีผืนดินติดต่อทะเล และมีชายฝั่งทะเลยาวมาก อีกทั้งบางประเทศก็ตั้งอยู่บนเกาะ จึงทำให้ทวีปยุโรปเป็นที่ตั้งของอุตสาหกรรมการประมงและการเดินเรือ ส่วนประเทศที่ไม่มีพรมแดนติดทะเลก็อยู่ห่างจากทะเลไม่กี่ร้อยกิโลเมตร ซึ่งทำให้สามารถรับอิทธิพลจากลมทะเลด้วย จึงเป็นเพียงทวีปเดียวที่ไม่มีอากาศแห้งแล้งแบบทะเลทราย นอกจากนี้ ทวีปยุโรปยังเป็นที่ตั้งของผืนดินที่อุดมสมบูรณ์ที่สุดแห่งหนึ่งของโลกที่เหมาะแก่การเพาะปลูก โดยครอบคลุมอาณาเขตตั้งแต่ชายฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติกทางทิศตะวันตกไปจบเทือกเขายูรัลทางทิศตะวันออก เรียกว่า ที่ราบยุโรปเหนือ (North European Plain) ประกอบด้วย กลุ่มประเทศเบเนลักซ์ (Benelux) เดนมาร์ก โปแลนด์ จนถึงสหพันธรัฐรัสเซีย รวมทั้งตอนใต้ของราชอาณาจักร ทั้งนี้ โดยมีแม่น้ำสายต่างๆ ที่มีต้นกำเนิดในเทือกเขาแอลป์ (Alps) เทือกเขาพิเรนีส (Pyrenees) และเทือกเขาคาร์เพเทียน (Carpathians) เป็นทรัพยากรน้ำที่สำคัญทั้งด้านเกษตรกรรมการเดินเรือขนส่งสินค้าและบรรทุกผู้โดยสาร แม่น้ำวอลกาเป็นแม่น้ำที่ยาวที่สุด ส่วนแม่น้ำดานูบที่ยาวเป็นอันดับ ๒ และไหลผ่านจากยุโรปตะวันออกไปยังทะเลดำ (Black Sea) ทางตะวันออกเป็นแม่น้ำสายสำคัญในการสัญจรของหลายๆ ประเทศ

โดยทั่วไป ทวีปยุโรปมีภูมิอากาศอบอุ่นตั้งแต่ทิศตะวันตกแยงเหนือจนถึงตอนใต้แถบทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เพราะตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของกระแสน้ำอุ่นกัลฟ์สตรีม (Gulf Stream) และแอตแลนติกเหนือ (North Atlantic Drift) เหมาะแก่การเพาะปลูกส้ม องุ่น มะนาว และมะกอก ส่วนดินแดนในคาบสมุทรสแกนดิเนเวียโดยเฉพาะทางตอนเหนือของเส้นอาร์กติกและยุโรปด้านตะวันออกที่ไม่ได้รับอิทธิพลของกระแสน้ำอุ่นจะมีอากาศหนาวเย็นมากกว่า อย่างไรก็ดี โดยทั่วไปอุณหภูมิที่อบอุ่นของยุโรปและความอุดมสมบูรณ์ของผืนดิน ตลอดจนแม่น้ำขนาดใหญ่สายต่างๆ เช่น แม่น้ำไทเบอร์ แม่น้ำไรน์ แม่น้ำแซน แม่น้ำดานูบ และอื่นๆ ก็เป็นปัจจัยสำคัญที่ดึงดูดให้ผู้คนเข้ามาตั้งหลักแหล่งในทวีปยุโรปตั้งแต่สมัยโบราณ และร่วมกันสร้างความเจริญจนกลายเป็นอารยธรรมตะวันตกที่มีอิทธิพลไปทั่วโลกในปัจจุบัน

แบบทดสอบ